Over twee weken is het zover: dan kun je weer stemmen voor de Tweede Kamer. En je stem heeft impact op je energierekening. Het verschil in de plannen van de partijen zorgt voor een verschil van 618 euro per jaar op je energierekening.
Bijna alle partijen willen een lagere energiebelasting
Op dit moment betaal je, behalve btw, losse energiebelasting op stroom en gas. Dit is verwerkt in het tarief dat je aan je energieleverancier betaalt. Je krijgt op dit moment 596,85 euro vermindering op de energierekening (de vermindering energiebelasting). Voor een gemiddeld huishouden komt de totale energiebelasting uit tussen de 400 en 1200 euro per jaar (afhankelijk van het verbruik). Dit gaat dus om een aanzienlijk deel van je energierekening.
Bijna alle partijen willen sleutelen aan de energiebelasting; alleen D66 heeft hier geen plannen voor. Volt wil als enige partij de energiebelasting fors verhogen; zij verhogen de tarieven voor elektriciteit en schaffen de belastingvermindering af. Dit kost huishoudens 482 euro per jaar. Volt is daarmee een flinke uitschieter, want de veranderingen bij andere partijen zijn een stuk kleiner.
De andere partijen willen de energiebelasting verlagen en zij hebben hier verschillende plannen voor:
- De VVD wil de vermindering op de energiebelasting verhogen en het belastingtarief voor huishoudens en kleine bedrijven verlagen. Dit levert 24 euro per jaar op.
- Ook PvdA/GroenLinks vermindert de energiebelasting, maar zij lossen dit op door het tarief voor gezinnen en kleine bedrijven te verlagen en voor grotere verbruikers (bedrijven) het tarief te verhogen. Voor huishoudens is dit een lastenvermindering van 72 euro per jaar.
- Bij het CDA verhoogt de vermindering energiebelasting. De energiebelasting wordt alleen voor bedrijven hoger. Concreet leidt dit tot een belastingverlaging van 24 euro per jaar.
- De ChristenUnie verlaagt de vermindering energiebelasting (waardoor de rekening hoger wordt voor kleinere verbruikers), maar verlaagt tegelijk ook het belastingtarief voor aardgas. Per saldo levert dit huishoudens 36 euro per jaar op.
- De plannen van JA21 leiden tot de grootste belastingvermindering voor consumenten. Zij willen de energiebelasting voor aardgas verlagen naar het tarief van 2022 en de overige energiebelastingen ook verlagen. Dit leidt tot 133 euro per jaar lagere kosten.
- SGP wil de vermindering energiebelasting verhogen en de belasting op elektriciteit willen ze verlagen voor grote huishoudens en bedrijven (vanaf 10.000 kWh per jaar). De plannen van SGP leiden gemiddeld tot 48 euro minder belasting per jaar.
Dit is de samenvatting van de impact per huishouden, per partij:
Partij |
Impact huishoudens (per jaar) |
Gemiddeld per huishouden |
VVD |
+ 0,2 mld |
€ 24 |
GL/PvdA |
+ 0,6 mld |
€ 72 |
CDA |
+ 0,2 mld |
€ 24 |
CU |
+ 0,3 mld |
€ 36 |
Volt |
- 4,0 mld |
-€ 482 |
JA21 |
+ 1,1 mld |
€ 133 |
SGP |
+ 0,4 mld |
€ 48 |
Partijen zonder doorgerekend programma
Sommige partijen, waaronder NSC, BBB, PVV en PvdD, hebben ervoor gekozen om hun programma niet door het CPB te laten doorrekenen. De plannen van deze partijen hebben we in een losse tabel opgenomen, omdat van deze plannen de financiële onderbouwing niet duidelijk is en de plannen vaak ook minder concreet zijn.
Partij |
Onderdeel verkiezingsprogramma |
Gevolg huishoudens |
NSC |
“huishoudens over de eerste 1000 m3 gas minder belasting betalen dan nu" |
Lagere rekening, onbekend hoeveel |
BBB |
‘Belasting op energie moet eerlijker’ … ‘er moet nog nader bekeken worden hoe dit beste kan worden gedaan’ |
Onduidelijk |
PVV |
“energiebelasting én de btw op energie verlagen” |
Lagere energierekening, onbekend hoeveel |
PvdD |
“Progressieve energiebelasting die mensen met lage inkomens ontziet” |
Onduidelijk |
SP |
“De energiebelasting gaat omhoog voor grootgebruikers en omlaag voor huishoudens en het mkb. De energierekening moet omlaag. Daarom gaan we energiebedrijven weer nationaliseren” |
Lagere energierekening, onbekend hoeveel |
FVD |
“Energiebelastingen sterk verlagen; ODE wordt afgeschaft. Huishoudens en ondernemers niet opzadelen met stijgende energiekosten … vanwege ‘duurzaamheidseisen.’” |
Lagere energierekening, onbekend hoeveel |
Andere maatregelen
Veel partijen hebben ook andere plannen in het verkiezingsprogramma staan die op lange termijn waarschijnlijk effect zullen hebben op je energierekening. Dan kun je denken aan grote plannen, zoals het openen van een nieuwe kerncentrale of het sluiten van kolencentrales. Maar ook heel concreet: subsidie voor betere isolatie van woningen (waardoor je minder energie verbruikt).
Deze maatregelen hebben we niet opgenomen in dit overzicht omdat de effecten daarvan op je energierekening moeilijk te voorspellen zijn.