De recente val van het kabinet heeft aanzienlijke gevolgen voor het energiebeleid van de overheid. Uitgerekend dit jaar stonden een aantal grote veranderingen op de planning die door de kabinetscrisis op losse schroeven zijn komen te staan. Wat zijn de concrete gevolgen voor je energierekening?
Salderingsregeling: blijft langer bestaan
Een van de meest controversiële zaken is de salderingsregeling. Bij salderen wordt de elektriciteit die met zonnepanelen is opgewekt, verrekend met de elektriciteit die op een ander moment wordt verbruikt. Al jaren heeft de overheid plannen om deze regeling af te bouwen en uiteindelijk volledig af te schaffen, maar politiek gezien was er weinig draagvlak voor.
Het voorstel om salderen af te bouwen won het met een nipte meerderheid in de Tweede Kamer, maar moet nog behandeld worden in de Eerste Kamer. De grootste partij in de senaat, BBB, is tegen het afbouwen van salderen. De kans is groot dat het voorstel sneuvelt in de Eerste Kamer. Normaal gesproken werkt de minister dan een nieuw voorstel uit, maar dit zal dus moeten wachten tot er een nieuw kabinet is. De kans is groot dat hierdoor salderen op zijn minst nog jaren langer mogelijk is.
Volgend jaar geen prijsplafond
Een ander belangrijk onderwerp dit jaar is het prijsplafond voor energie. In oktober vorig jaar kwam dit tot stand vanwege de hoge energieprijzen en de voortdurende oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Hoewel de gasmarkt weer wat stabieler lijkt is de situatie voor deze winter nog allerminst zeker en is er een reëel risico dat de prijzen weer flink zullen stijgen. De huidige regeling met een prijsplafond op stroom en gas loopt op 31 december af, en er is in de huidige uitwerking geen mogelijkheid om dit te verlengen.
Als de energieprijzen weer tot recordhoogte zullen stijgen zijn we afhankelijk van een nieuw kabinet om een prijsplafond uit te werken, tenzij de Tweede Kamer dit onderwerp niet-controversieel verklaart. Alleen dan kan het demissionaire kabinet een verlenging van het prijsplafond inzetten.
Geen nieuwe energiewet: minder bescherming voor consument
Een van de grootste punten die invloed heeft op de energiemarkt was de invoering van de nieuwe Energiewet, die volgend jaar in zou moeten gaan. Deze wet vervangt de oude wet, die inmiddels 25 jaar is en inmiddels flink verouderd is.
De nieuwe wet zou onder meer de positie van de consument beter beschermen, doordat de Autoriteit Consument en Markt (ACM) beter onderzoek kan doen naar energieleveranciers. Malafide energieleveranciers kunnen met de nieuwe wet geen vergunning meer krijgen.
Ook nieuwe concepten als dynamische energiecontracten (energie tegen inkoopprijs) worden beter geregeld in de nieuwe wet. Daarnaast zou de duurzaamheid vergroot moeten worden en zou het elektriciteitsnet efficiënter ingezet kunnen worden.
Door de val van het kabinet wordt deze wet voorlopig nog niet ingevoerd. De positie van de consument zal dus nog een hele tijd slecht beschermd zijn en ook verschillende vernieuwingen en innovaties zijn lange tijd niet goed geregeld.
En nu?
De komende weken zullen de Tweede Kamerleden gezamenlijk gaan bepalen welke onderwerpen controversieel zijn (en dus blijven liggen tot de verkiezingen) en welke onderwerpen de Kamer nog wel zal behandelen.
Gezien de grote impact van de energiemaatregelen is de kans groot dat al deze onderwerpen – salderen, prijsplafond en nieuwe energiewet – controversieel verklaard zullen worden. Of dit daadwerkelijk zo is zal blijken uit het kamerdebat op 27 juli, waarin vastgesteld wordt welke onderwerpen controversieel worden verklaard.
Update: het energiebeleid is niet-controversieel verklaard. Energie gevoelige onderwerpen zoals blijven voorlopig op de politieke agenda, waaronder het afbouwen van de salderingsregeling.
