Wat is een thuisbatterij eigenlijk?
Een thuisbatterij is een energieopslagsysteem voor je woning dat overtollige stroom van je zonnepanelen opslaat. Overdag, wanneer de zon schijnt maar jij niet thuis bent, wordt de energie opgeslagen zodat je 's avonds je eigen opgewekte stroom kunt gebruiken in plaats van stroom van het net.
Dit klinkt als een logische oplossing, maar het is belangrijk om te onderzoeken of dit financieel ook echt voordelig is.
De kosten van een thuisbatterij
Laten we meteen met de deur in huis vallen: een thuisbatterij is een flinke investering. Voor een thuisbatterij van 5 kWh ben je al snel zo'n € 4.500,- kwijt.
Ter vergelijking: met een 5 kWh-batterij kun je ongeveer 5-10 wasbeurten draaien (een wasbeurt kost zo'n 0,5 tot 1,5 kWh). Of je kunt een avond tv kijken, koken op een inductieplaat, en wat lampen laten branden.
De huidige stroomprijs ligt rond de €0,27 per kWh. Dit is belangrijk om in gedachten te houden bij het berekenen van eventuele besparingen.
Aannames kosten thuisbatterij
- De meeste thuisbatterijen hebben een capaciteit tussen 5 en 15 kWh
- Volgens de ANWB ben je per 1 kWh opslagcapaciteit € 750,- kwijt
- Plus nog eens € 750,- voor installatie
- Totaalplaatje: al snel € 4.500,- voor een systeem van 5 kWh
Belangrijk om te weten: er zijn veel verschillende thuisbatterijen en verkopers. De exacte kosten voor een thuisbatterij kunnen daarom verschillen.
De timing is alles: nu (nog) niet doen
Hier komt het eerlijke advies dat we ook aan onze eigen vrienden en familie geven: op dit moment is een thuisbatterij financieel nog niet slim. Waarom niet?
De belangrijkste reden: de salderingsregeling.
Zolang deze regeling bestaat, fungeert je energieleverancier eigenlijk als een gratis, onbeperkte batterij. Elke kWh die je teruglevert aan het net, kun je er later weer gratis afnemen. Dit is in feite een 100% efficiënte batterij met onbeperkte capaciteit, zonder extra kosten.
Zelfs met terugleverkosten nog geen goede investering
Een belangrijk punt om te vermelden: energieleveranciers rekenen tegenwoordig terugleverkosten. Ondanks deze terugleverkosten is een thuisbatterij nog steeds niet voordeliger. De salderingsregeling blijft, zelfs met deze kosten meegerekend, financieel gunstiger dan investeren in een thuisbatterij.
Een gemiddeld huishouden levert jaarlijks 3.000 kWh terug aan het net. Dit kost je ongeveer € 400,- tot € 500,- per jaar. Dat is slechts 10% van de kosten van een thuisbatterij.
Maar wanneer dan wel?
De salderingsregeling stopt per 1 januari 2027. Dat betekent dat het steeds aantrekkelijker wordt om je eigen opgewekte stroom direct te gebruiken of op te slaan, in plaats van terug te leveren aan het net.
De terugverdientijd hangt dan af van:
- Je eigen verbruikspatroon (ben je overdag vaak thuis?)
- De energieprijzen (hoe hoger, hoe sneller terugverdiend)
- Seizoensinvloeden (in de winter wek je minder op)
Maar zelfs dan ziet het er niet rooskleurig uit. Verschillende berekeningen van Milieu Centraal en CE Delft bevestigen dit: de terugverdientijd ligt naar verwachting rond de 15 jaar. En toevallig is dat ook ongeveer de levensduur van zo'n batterij, die bovendien in capaciteit afneemt naarmate die ouder wordt.
Bekijk hier onze tool om de terugverdientijd van een thuisbatterij te berekenen.
De winterdip: een groot nadeel
Wat veel verkopers je niet vertellen: in de winter levert een thuisbatterij veel minder op. Zonnepanelen wekken in de donkere maanden gemiddeld slechts 2,5 kWh per dag op - niet genoeg om een grotere batterij volledig te vullen. Je kunt de stroom die je in de zomer opwekt, niet gebruiken in de winter.
Wat het extra nadelig maakt: in de winter gebruik je juist meer stroom dan in de zomer. Zo staan je verlichting en verwarming vaker en langer aan. Daarom is het nog moeilijker om de thuisbatterij te matchen met je eigen opwek.
Dit betekent dat je in de winter alsnog grotendeels afhankelijk blijft van het elektriciteitsnet. Een grotere batterij kopen (bijvoorbeeld 10 of 15 kWh) heeft dan ook weinig zin; je betaalt meer zonder dat je die extra capaciteit optimaal benut.
In de zomer is het in theorie wel mogelijk om volledig van je eigen stroom te voorzien, maar dan moet je verbruikspatroon wel goed aansluiten bij je opwekpatroon.
Zie hier een overzicht van het gemiddelde stroomverbruik per maand.
De elektrische auto als alternatief?
Misschien denk je: "Wat als ik mijn elektrische auto als thuisbatterij gebruik?". Dat klinkt inderdaad als een slimme oplossing, maar helaas zijn er op dit moment in Nederland nog geen bidirectionele laadpalen beschikbaar die dit mogelijk maken. Daarnaast is ook nog niet iedere elektrische auto hiervoor geschikt.
Als dit wel mogelijk wordt, kun je inderdaad je elektrische auto als thuisbatterij inzetten. Maar houd er rekening mee dat je auto dan sneller afschrijft en de accu sneller slijt. En natuurlijk werkt het alleen als je auto thuis staat - niet als je ermee naar je werk bent.
Over die terugverdientijd: te rooskleurig voorgesteld
Sommige aanbieders van thuisbatterijen zeggen dat je een thuisbatterij zo hebt terugverdiend door te 'handelen op de onbalansmarkt'. Het idee: je koopt stroom als die goedkoop is en verkoopt die weer als de prijs hoog is.
Klinkt goed, maar er zijn flink wat haken en ogen:
- Als de salderingsregeling wordt afgeschaft, betaal je energiebelasting over alle stroom die je koopt (opslaat) van het energienet. Maar je krijgt deze energiebelasting niet terug wanneer je de stroom weer verkoopt. Hierdoor is stroom al direct 12 cent per kWh minder waard.
- Hoe meer thuisbatterijen er komen, hoe kleiner de winst per kWh wordt
- Grotere netbatterijen kunnen concurreren, wat de winst per kWh verder verlaagt
- Netwerkbeheerder TenneT gaat deze handel ook tegen, omdat het de stabiliteit van het energienet bedreigt. Dit doen ze door o.a. minder vaak data te verstrekken. Hierdoor kan je ook minder winst maken.
Ons advies: wacht nog even
Samenvattend: een thuisbatterij is op dit moment simpelweg geen slimme investering, zolang de salderingsregeling nog bestaat. In de toekomst verandert dit mogelijk, maar zelfs dan blijft het een investering met veel onzekerheden en een lange terugverdientijd.
Als je toch maximaal wilt profiteren van je zonnepanelen, focus dan eerst op:
- Het verschuiven van je energieverbruik naar momenten waarop de zon schijnt
- Het verminderen van je totale energieverbruik
- Het opslaan van warmte in plaats van elektriciteit (vaak efficiënter)
Heb je nog vragen over het artikel of wat het beste is voor jouw situatie? Stuur een mail naar onze energie experts, die denken graag met je mee.
Wij houden alle ontwikkelingen bij en zullen deze pagina continue blijven aanpassen wanneer er ontwikkelingen zijn.
Bronnen en expertise
- CE Delft over de terugverdientijd thuisbatterij
- 1Vandaag over de thuisbatterij
- Radar over de thuisbatterij
- ANWB over kosten thuisbatterij
- Milieu Centraal over zonne-energie opslaan