Je energierekening: Zo zit deze in elkaar

Neem even de tijd om je energierekening te controleren

We raden je aan de energierekening even goed te controleren. Want met inzicht in je energierekening weet je precies waar je voor betaalt. Maar aan wie betaal je nu precies wat? Welk deel gaat naar de leverancier zelf, en wat betaal je indirect aan de netbeheerder bijvoorbeeld? Lang niet iedereen weet dat.

We nemen je daarom graag even mee in de opbouw van je energierekening. Want met inzicht in je energierekening vergroot jij je mogelijkheid om te besparen op je energiekosten. Zo kun je beter beslissen of je nog goed zit met je huidige contract of dat je beter kunt energie vergelijken en overstappen. Daar helpen we je natuurlijk graag bij.

Wanneer komt de energierekening?

Eenmaal per jaar krijg je van je energieleverancier de energierekening, ook wel de jaarafrekening genoemd. Deze ontvang je zo'n 6 tot 8 weken vanaf de datum waarop je energiecontract is ingegaan.

De energierekening laat zien wat je het afgelopen jaar aan energie verbruikt hebt en welke kosten je gemaakt hebt. Op de energierekening worden de gemaakte kosten verrekend met wat je al aan voorschotten hebt betaald.

Met de energierekening weet je of je voldoende betaald hebt of te weinig en moet bijbetalen. Of dat je wellicht te veel betaald hebt en geld terugkrijgt. Dit kan gevolgen hebben voor de hoogte van je termijnbedrag. We raden je aan de energierekening altijd even te controleren. Hoe je dat doet leggen we je uit in het artikel over de jaarafrekening.

Hoe is de energierekening opgebouwd?

Energieleveranciers zijn verplicht een controleerbare energierekening op te stellen voor consumenten. Dat heeft de Autoriteit Consument en Markt bepaald. Zo moet jij jouw energierekening makkelijk kunnen controleren, en moeten de kostenposten die op je energierekening staan eenvoudig terug te vinden zijn in je contract.

Gelukkig is dat volgens de ACM inmiddels bij alle energieleveranciers het geval, en zou jij op een snelle manier moeten kunnen checken of wat er op de energierekening staat overeenkomt met de afspraken in je energiecontract.

Maar in de praktijk blijkt toch dat lang niet iedereen het even de energierekening even begrijpelijk vindt. Hoewel de lay-out van de energierekening per leverancier verschilt, is de opbouw van de energierekening hetzelfde. We lopen de onderdelen op de energierekening met je door en vertellen je waar je direct invloed op hebt.

Opbouw energierekening

Op je energierekening zie je de volgende onderdelen terug:

Op welke onderdelen van de energierekening heb je invloed?

Wel invloed

1. Leveringskosten: een niet onbelangrijk deel van je energierekening gaat op aan leveringskosten, namelijk één derde deel. Op dit deel heb je direct invloed door over te stappen op een energieleverancier met lage(re) leveringstarieven.

2. Cashback korting: ook kun je bij veel leveranciers overstappen met een cashback korting (of welkomstkorting). Deze korting maakt bij veel contracten het grootste verschil op de totale energiekosten. Door over te stappen met een cashback kun je dus makkelijker besparen op je energierekening.

Geen invloed

1. Energiebelastingen: het grootste deel van je energierekening bestaat uit energiebelastingen, namelijk bijna de helft. Hierop heb je geen invloed door over te stappen, en deze door de overheid vastgestelde bedragen zijn voor ieder huishouden hetzelfde. Dit zijn de energiebelastingen op gas en stroom, de BTW en de Opslag Duurzame Energie.

Je kunt de hoogte van de energiebelasting wel beïnvloeden door je energieverbruik te verlagen. Je betaalt dan minder BTW over je energie verbruik.

2. Netbeheerkosten: vervolgens betaal je bijna één vijfde deel van je rekening aan netbeheerkosten. Deze periodieke kosten staan ook vast, ongeacht je verbruik. Hierop heb je dus ook geen invloed door over te stappen van energieleverancier.

Leveringskosten

Je betaalt de leveringskosten aan je energieleverancier. De hoogte van de leveringskosten mogen leveranciers zelf vaststellen. Dit zal altijd direct afhangen van de ontwikkelingen op de energiemarkt en de olie- en gasprijs. Wat je aan leveringskosten betaalt hangt direct af van je energieverbruik over het afgelopen jaar.

De leveringskosten voor energie bestaan uit:

1. Variabele leveringskosten
2. Vaste leveringskosten (voorheen vastrecht)

Op de leveringskosten heb je het meeste invloed. Niet alleen door te zuinig om te gaan met je energieverbruik, maar juist door regelmatig over te stappen naar een energieleverancier met de laagste leveringskosten voor jouw situatie.

1. Variabele leveringskosten

De variabele leveringskosten zijn je verbruikskosten per kWh stroom en per m3 gas. Hoe hoog je verbruikskosten zijn is dus een vermenigvuldiging van je energieverbruik met de tarieven per kWh en m3. Afhankelijk van of je een enkele- of dubbele meter voor stroom hebt, betaal je verschillende leveringstarieven voor stroom.

Variabele leveringskosten vastzetten of laten meebewegen

Met een vast energiecontract laat je de variabele leveringstarieven vastzetten voor de duur van je contract, bijvoorbeeld één jaar of drie jaar. Verandert er iets op de energiemarkt en in de prijzen, wat constant het geval is, dan hebben deze veranderingen geen effect op de tarieven in jouw contract.

Heb je daarentegen een variabel energiecontract, dan mogen energieleveranciers de variabele leveringskosten twee keer per jaar aanpassen, namelijk in januari en in juli. Dit kan in je voordeel zijn, maar ook in je nadeel als de leveringskosten omhoog gaan.

2. Vaste leveringskosten

De vaste leveringskosten die je betaalt aan je energieleverancier kun je zien als administratiekosten voor de levering van energie naar jouw woning. Dit is een vast bedrag dat je jaarlijks betaalt, ongeacht je verbruik.

De hoogte van de vaste leveringskosten kan sterk verschillen per leverancier en varieert ergens tussen de € 40,- en € 90,- per jaar. Een flink verschil dus. De hoogte ervan mogen leveranciers ook zelf vaststellen.

Kiezen voor hoge of lage vaste leveringskosten?

Komen de vaste leveringskosten op je over als een hoog of laag bedrag? Wij adviseren je niet blind te staren op de hoogte van alleen de vaste leveringskosten. Waarom? De vaste leveringskosten zijn slechts een onderdeel van je totale rekening. Laat je daarom altijd leiden door het maandbedrag. Daarin zijn alle kosten verrekend.

Netbeheerkosten

Dit deel van je energierekening draagt je leverancier namens jou af aan de netbeheerder van jouw regio. Nederland is verdeeld in diverse energieregio’s met een eigen netbeheerder. Je kunt zelf eenvoudig checken wie jouw netbeheerder is.

De netbeheerder zorgt er kortgezegd voor dat levering van energie naar jouw woning mogelijk is en gemeten kan worden. Daarnaast zorgt jouw netbeheerder voor het onderhoud van het energienet. Daar betaal je netbeheerkosten voor.

De hoogte van de netbeheerkosten wordt gereguleerd door de Autoriteit Consument & Markt. Het uitgangspunt is dat het energienetwerk kwalitatief goed blijven en daar moet een redelijke prijs tegenover staan.

De netbeheerkosten bestaan uit 4 onderdelen:

1. Huur energiemeter

Je huurt de energiemeter thuis van de netbeheerder. Daarvoor betaal je een meettarief.

2. Transportkosten

Voor de levering van gas en stroom van het energienet naar je woning betaal je daarnaast transportkosten. Neem je ook gas af, dan betaal je een apart capaciteitstarief voor gas. Hoe hoger je gasverbruik, des te meer je betaalt aan capaciteitstarief voor gas.

3. Onderhoudskosten

De netbeheerder van jouw regio is verantwoordelijk voor het onderhoud van het energienet. Daar betaal je aan mee in de vorm van onderhoudskosten.

4. Periodieke aansluitkosten

Om jouw woning aan te sluiten op het energienet, betaal je periodieke aansluitkosten aan je netbeheerder.

Energiebelastingen en overheidsheffingen

Het grootste deel van je energierekening gaat op aan energiebelastingen. De hoogte van belastingtarieven staat vast, maar op sommige onderdelen kun je invloed uitoefenen door je energieverbruik te verlagen. Je leverancier draagt de energiebelasting namens jou af aan de overheid.

Je energiebelasting bestaat uit 3 onderdelen:

1. Energiebelasting direct gekoppeld aan je energieverbruik

Over iedere kWh stroom en m3 gas die je verbruikt betaal je energiebelasting. De hoogte van de energiebelastingtarieven staan vast, maar je hebt wel direct invloed de te betalen energiebelasting door minder energie te verbruiken.

2. 21% BTW over je energieverbruik

Los van je energieverbruik betaal je over alle onderdelen: levering, transport, meterhuur, netwerk en de belastingen 21% BTW.

3. Opslag duurzame energie

Dit is een vorm van energiebelasting die ieder huishouden betaalt om te investeren in de stimulering van duurzame energie. De hoogte van de ODE-belasting is ook direct gekoppeld aan je verbruik.

Vermindering energiebelasting als korting op je energie

Omdat energieverbruik wordt gezien als een basisbehoefte krijg je ieder jaar een vooraf vastegestelde korting op je energieverbruik vanuit de overheid: de vermindering energiebelasting.

Vermindering energiebelasting

De vermindering energiebelasting staat als aparte post op je energierekening, en is te vergelijken met een heffingskorting op je energiekosten. Een mooi meevaller dus. De hoogte ervan wordt ieder jaar in januari vastgesteld. In 2021 bedraagt de vermindering energiebelasting € 558,56 inclusief BTW.

Overige kosten op je energierekening

Ieder huishouden betaalt leveringskosten, netbeheerkosten en energiebelastingen. Maar afhankelijk van jouw situatie staan er misschien nog andere kosten op je energierekening. Laten we eens kijken welke dat zijn.

Welkomstkorting of cashback

Ben je overgestapt van energieleverancier met een welkomstkorting of cashback deal? Dan wordt deze korting op de eerste energierekening (jaarafrekening) verrekend. Dit geldt zowel voor éénjarige en meerjarige contracten.

Terugleververgoeding stroom

Wek je thuis je eigen stroom op met zonnepanelen, dan zal je mogelijk stroom terugleveren aan het stroomnet. Daarvoor ontvang je een terugleververgoeding per kWh teruggeleverde stroom. Het bedrag wat je aan terugleververgoeding krijgt staat op de energierekening.